1977.

 1977. urtea, trantsiziorako urte garrantsitzua izan zen. Urte honetan aurrerapauso demokrtikoen aurkako oposizioak hainbat ekintza terrorista aurrera eraman zituzten. Eskuin muturreko terrosrismoa, PCE eta CCOO,5 abokatu hil zituzten Madrilen eta honekin batera ere, GRAPO-k, ezker muturreko terrorismoa, bahiketak eta hilketak egin zituen. Azkenik ETA-ren terrorismoa ere agertu zen.

      Gertatu ziren ekintza terroristekin batera, PCE-ren legalizazioa izn zen urte honetan. Alderdi hau frankismoren aurka zegoen eta Espainiako sistema politikoa guztiz demokratikoa izateko legala izan zen. Baita ere PCE-k monarkia eta bandera onartu behar izan zituen eta erregearen eta Adolfo Suarezen abiltasunak sahiestu zuen militarren ezinegona areagotzea.

     Urte honetan, Ekainean,  hauteskundeak egin ziren eta lehenengoak izan ziren 1936 an, bigarren errupublikan egindako hauteskuendeen ondoren. Espainiako gizartearen %79 bozkatu zuen eta Suarezen alderdia, UCD, irabazi zuen. PSOE bigarren indar politikoa izan zen eta emaitza horiek gizartearen babesa eman zioten Suarezi erreformak aurrera eramateko. Hauteskunde hauetan alderdi gehiago hartu zuten parte, ACE bezala, zeinek uste baino emaitza okerragoak lortu zituen eta ultraeskuinaren emaitzak penagarriak izan ziren. Euskadin eta Katalunian berriz, Arzallusen EAJ eta Pujolen CIU (gaurko CIU dena) emaitza oso onak lortu zituzten.

UCDren gobernua: Moncloako Ituna

   1977ko Urriaren 25ean Gobernuak eta alderdi politioken ordezkariak Moncloako Ituna zinatu zuten, 70 urteetako krisiaren ondorioak pairatzen hasi zirelako Espainian. Itun honen helburuak, inflazio  murriztea, erreforma fiskalak egite eta gizarte segurantzaren eta enpresa publikoen funtzionamendua hobetzea zen. Itun honen emitza gizarte et lan asaldura murriztea izan zen.

1978ko konstituzioa

 1978ko konstituzioa Abenduaren 6an onartu zen  %88 alde bozkatu eta gero. Konstituzioa Euskadiren aintzinako hainbat errebindikazio onartzen ditu eta foruen kontrako legeria deusestatzen du. Hala ere "Espainiako nazioaren batasun zatiezina"ren aldarrikpenak EAJren abstentzioa eragin zuen, foruak euskaldunek benetako konstituzioa zela defendatuz. Baita ere Espainak zuzenbideko estatu sozial eta demokratikoa eratzen du eta antolmendu juridikoaren balio nagusi gisa, askatasuna,justizia, berdintasuna eta aniztasun politikoa aldarrikatzen ditu. Nazioaren subiranotasuna Espainiako herrian oinarritzen da eta hortik sortzen dira estatuaren botereak. Konstituzioa esaten du estatuaren egitura parlamentu monarkia dela, hau da, erregeak ez duela botere guztia eta estatua ez konfesionaltzat hartzen du. Konstituzio honek heriotza-zigorra deusestatzen du eta diobortzioa legeztatzeko aukera ematen zuen. Nazionalitate eta herrialde ezberdinen autonomia berrezartzen zuen, Euskadin eta Katalunian izan ezik hori eskatu nahi zuten eskualde guztietan ere.

     Montesquieren botere banaketa bereizten du eta independentzia ere ezartzen du. Hiru botereak, legegilea, betearazlea eta judiziala dira.
 
     -Legegilea: Botere hau guztiei dagokie eta bi ganberaz osatuta dago, diputatuen kongresuaren eta                  senatuaren ganberak. Sufragio unibertsal zuzen eta sekretuz aukeratu behar dira.
     -Betearazlea: Botere hau Espainiako barne eta kanpo politika zuzentzen du baina gorteek kontrolatuta,           inbestiduraren eta zentzura-mozioen bidez.
     -Judiziala: Botere hau epaile independientez osatuta dago eta justizia administratzen du.

 1978ko Konstituzioari buruzko bideoa:
  https://www.youtube.com/watch?v=RqI-Kl_CECk

Otsailaren 23ko estatu-kolpea

Estau kolpea otsilean eman, zen hain zuzen ere, Otsailaren 23. Otsailaren hsieran, UCDko biltzar batean, Leopoldo Calvo Sotelo, Suarezen presidente ordea zena, hautatu zuten ondorengo bezala. Ondoren Otsailaren 23an presidente berriari ekitaldi bat egiten ari ziotela hinbat Guardia Zibil Diptatuen Kongresuan sartu ziren indarrez.
 
     Buruzagia Tejero izeneko gizon bat zen, oraindik bizirik dagoena, eta estatu kolpe honetan Gobernu eta subirnotasun nzionalaren ordezkari guztiak bahitu zituzten. Bitartean Valentzian, Milan del Bosch kapitain jeneralak gerra gurdiak atera zituen kalera gerra egoera aldarrikatzeko asmoarekin.

     Erregeak hau jakin ondoren, buruzago militarrak lehialak zirela aprobetxatuz, herritarrei, telebistaz,  zuzendu zitzaien estau kolpea gaitzesteko. Ondoren ia Espaina osoa konstituzioaren alde agertu zen eta kolpe militarraren protagonistak atxilotu, auzipetu eta kondenatu zituzten.

Telebistak zuzenen grabatutako estatu kolpearen bideoa.
.https://www.youtube.com/watch?v=hVHu3m-4keo

Calvo Soteloren gobernua

     Calvo Sotelok,Suarezen ondorengo, egindako lana ez zuen itzal handirik izan. Arrazoiak alderdiko krisia eta gizartearen tentsio egoera estau kolpe izan zela eta izan ziren.

     Zeregin garrantzitsuenak,  autonomi prozesua aurautzea 8 PSOErekindostu zen), Dibortzioaren legea ezartze eta Espainia NATOn sartzea ziren, nahiz eta eskerreko alderdien presio oso handia izan

hori sahiesteko.

     1981tik 1982 ra bitrtean UCD era bt desegin zen eta Suarezek berak zentro demokrtiko eta soziala (CDS) sortu zen 1982ko abuztuan. Denbora pasa ahala Calvo Sotelo babesik gabe geratu zen, gorteak desegin ziren eta legegintzarako hauteskuendeak antolatu zituen urriaren 28rako. Hauteskunde hauetan, zeharo aldatu zen Espiniako egoer politikoa eta PSOEk irbazi egin zuen. 

Felipe Gonzlezen garaipenarekin bukatutzat eman daiteke trantsizioaren prozesua, Frnkismoan zehar ilegala, oposizioan jezarria izan zen alderdia Espainako gobernuan zegoelako.

Trantsizioari buruzko bideo osagarria:https://www.youtube.com/watch?v=tI01as6aGc4